Już przeszło 23 mln internautów w Polsce wykorzystuje sieć do realizowania zamówień online. Zwiększyła się nie tylko częstotliwość zakupów dokonywanych przez internet, ale także sama wartość rynku e-commerce, która obecnie wyceniana jest na 125 mld złotych w kraju i przeszło 6,5 biliona dolarów na świecie (źródło: interaktywnie.com).
Z tego artykułu dowiesz się m.in.:
Chcesz rozwijać swój sklep w sieci? Dołącz do naszych partnerów! Wspieramy przedsiębiorców i ich biznesy w walce o najwyższe pozycje w Google. Poznaj ofertę skrojoną do Twoich potrzeb. Skontaktuj się ze specjalistą eCommerceo i osiągnij swoje cele biznesowe.
E-commerce to proces kupowania i sprzedawania towarów lub usług za pomocą platform internetowych i technologii cyfrowych. E-commerce umożliwia realizację transakcji biznesowych oraz zarządzanie procesami handlowymi online, oferując dostępność, wygodę i zasięg globalny zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorstw. Pojęcie wywodzi się od angielskiego słowa electronic commerce, co w tłumaczeniu na język polski oznacza dosłownie handel elektroniczny, w skrócie e-handel. Wszystkie te terminy są tożsame i stosowane naprzemiennie.
Pomimo że Słownik języka polskiego PWN definiuje e-commerce jako handel za pośrednictwem internetu, to pierwotnie termin ten utożsamiany był z handlem wykorzystującym elektroniczne środki, które wspomagały proces zakupu i sprzedaży. Do elektronicznych środków zaliczano wówczas: telefon, faks, telewizję, a także internet.
Dzięki dynamicznemu i nieustannemu rozwojowi ostatniego z mediów e-commerce wiązany jest obecnie głównie z transakcjami dokonywanymi w sieciach opartych na protokole IP (Główny Urząd Statystyczny). W świecie wirtualnym zachodzić mogą bowiem wszelkie niezbędne elementy towarzyszące zawieraniu transakcji handlowej – zarówno reklama, sprzedaż, jak i płatność.
Jednym z podstawowych źródeł wiedzy użytkowników jest największa encyklopedia internetowa Wikipedia. E-commerce jest w niej określany jako proces zamówień przeprowadzany za pośrednictwem sieci komputerowych, gdzie płatności oraz dostawa może być dokonywana zarówno przez tę sieć, jak i poza nią.
Znacznie bardziej rozległa jest definicja e-handlu według Międzynarodowej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ang. Organization for Economic Co-operation and Development – OECD). Postrzega ona transakcje e-commerce jako sprzedaż lub zakup dóbr bądź też usług przeprowadzonych za pośrednictwem sieci komputerowych przy użyciu metod wyspecyfikowanych i zaprojektowanych do celów odbierania i składania zamówień.
Za transakcje e-commerce uznawane są zamówienia składane przez internet, extranet lub elektroniczne systemy wymiany danych. Typ transakcji definiuje metoda składania zamówienia. Transakcją e-commerce nie są natomiast zamówienia składane przez telefon faks czy pocztę tradycyjną.
Definicja ta wskazuje podmioty uczestniczące w transakcjach handlowych oraz sam sposób zawierania tych transakcji. Zawęża ona pojęcie e-commerce jedynie do zawierania umów o charakterze handlowym przez internet, wyklucza natomiast dokonywanie transakcji na przykład przez telefon, tak jak pierwotnie przyjmowano.
Trudność w ujednoliceniu definicji handlu elektronicznego i sprecyzowaniu co to jest e-commerce wynika, i wynikać nadal będzie, z nieustającego rozwoju tej formy prowadzenia biznesu, przeobrażeń go dotyczących, a także ekspansji nowych technologii.
Z e-sklepów korzysta coraz szersze grono podmiotów funkcjonujących na rynku. Dzieląc e-commerce pod względem rodzaju zawierania transakcji, wyodrębnić można 3 formy e-handlu, które uważane są za podstawowe. Są to:
Dodatkowo wyodrębnić można także inne formy e-handlu, w których stronami są rząd lub administracja rządowa:
Bazując na relacji państwa z obywatelem natomiast, wyróżnia się takie typy e-commerce jak:
Zobrazowanie mechanizmu zachodzących relacji w zależności od typu e-commerce zostało zaprezentowane na poniższej infografice:
Mechanizm relacji podmiotów w zależności od rodzaju handlu elektronicznego
Źródło: 6krokow.pl
Współczesne przedsiębiorstwa zdecydowanie częściej kierują swoje usługi lub produkty do osób fizycznych, prowadząc tym samym swój biznes e-commerce w wyżej opisanym modelu B2C. W tym celu korzystają z systemów, takich jak:
Po gotowe rozwiązania szczególnie sięgają te przedsiębiorstwa, które dopiero wchodzą na rynek i mają ograniczony budżet. Wówczas niewielkim kosztem i w szybkim tempie mogą rozpocząć sprzedaż.
Na polskim rynku funkcjonuje już przeszło 40 platform dla e-biznesu. Rekordzistami pod względem popularności są:
Z raportu E-commerce w Polsce 2023 przygotowanego przez Gemius Polska wynika, że 30 milionów Polaków korzysta z internetu, a już prawie 80% z nich dokonuje zakupów online (źródło: gemius.pl).
Momentem przełomowym dla e-commerce była pandemia. W roku 2020 rynek e-handlu wzrósł o 40%. Zarówno przedsiębiorcy, jak i klienci musieli zmienić swoje nawyki (sprzedażowe oraz zakupowe) i zaadaptować się do nowej rzeczywistości.
Czas lockdownów i obostrzeń minął, a wraz z nim dotychczasowe przyzwyczajenia konsumentów. Zdecydowana część użytkowników internetu przestała odwiedzać tradycyjne sklepy. Zakupy przez internet stały się dla nich bardziej atrakcyjne – są szybsze i wygodniejsze. Efekt? W 2023 roku liczba e-sklepów wzrosła do 62 tys., co względem roku 2022 daje wynik lepszy o 4 tys. (źródło: Dun & Bradstreet Poland).
Warto wiedzieć!
Już dziś jesteśmy jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się krajów europejskich w obszarze e-commerce. Obecna wartość rynku w Polsce wynosi przeszło 125 mld złotych, a może być jeszcze lepiej. Szacuje się, że w roku 2027 rynek e-handlu w kraju wzrośnie do 150 mld złotych.
Dane demograficzne pokazują, że osoby w wieku 50+ kupują online najczęściej (35%). Biorąc pod uwagę płeć natomiast, większą część społeczeństwa, która chętniej korzysta z zamówień przez internet, stanowią kobiety (51%). Oto jak prezentują się szczegółowe dane za rok 2023:
Źródło: Raport Gemius Polska E-commerce w Polsce 2023
Powodem, dla którego Polacy wybierają sklepy e-commerce jest niższa cena poszczególnych produktów (62%). W dobie szalejącej inflacji czynnik ten jest determinujący. Jednakże do robienia zakupów przez internet użytkowników motywuje także:
Wybór tego, a nie innego sklepu przez e-konsumentów nie jest przypadkowy. Wpływ na to, który e-commerce wybierają Polacy ma m.in.:
Najważniejsze czynniki podczas wyboru e-sklepu
Źródło: Raport tpay Jak Polacy kupują online w 2023
W Polsce najpopularniejszą platformą online do zamawiania od lat jest Allegro. Dla 86% internautów jest to serwis pierwszego wyboru. Niemniej użytkownicy korzystają także z:
Zgodnie z danymi zamieszczonymi w raporcie E-commerce w Polsce 2023 do najczęściej wybieranych produktów, przez około 50% wszystkich konsumentów online, należą m.in.:
Jakie produkty polacy kupują w sieci?
Źródło: Raport Gemius Polska E-commerce w Polsce 2023
E-commerce, zarówno w Polsce, jak i na świecie nie sprowadza się jedynie do sklepów internetowych. Istnieje wiele modeli biznesowych, a dzięki specyfice internetu powstają nowe.
Obecnie do głównych modeli e-handlu zalicza się:
Proces zakupowy w e-commerce, znany również jako ścieżka zakupowa klienta, opisuje etapy, przez które przechodzi klient, od momentu zainteresowania produktem aż do finalizacji zakupu i potencjalnego powrotu jako stały klient.
W całym tym procesie najważniejsze znaczenie ma tzw. ZMOT (ang. Zero Moment of Truth), a więc Zerowy Moment Prawdy, którego głównym założeniem jest to, że decyzja o zakupie następuje pomiędzy bodźcem – momentem, w którym konsument dowiedział się o produkcie – a odwiedzeniem e-sklepu.
Zero Moment of Truth
Źródło:thinkwithgoogle.com
Poniżej przedstawiono modelowy proces zakupowy konsumenta:
W skutecznym e-commerce dużą rolę odgrywa również optymalizacja każdej z tych faz, na przykład poprzez ulepszanie UX (User Experience) sklepu, personalizację oferty, efektywne strategie marketingowe czy doskonałą obsługę klienta, aby maksymalizować satysfakcję odbiorców i zwiększyć konwersję.
W całym tym procesie może, choć nie musi, wystąpić zjawisko porzuconego koszyka. Jest to sytuacja, w której klient wybrał produkty i dodał je do koszyka, ale finalnie nie podejmuje decyzji o ich zakupie.
Przyczyn rezygnacji z finalizacji zakupów może być wiele. Do najczęstszych należą: ukryte koszty, długi czas oczekiwania na dostawę, problemy podczas dokonywania płatności, obowiązek rejestracji podczas zakupu, niskie zaufanie w stosunku do sklepu (badanie przeprowadzone przez Baymard).
Źródło: Baymard.com
Handel oferuje szereg zalet zarówno dla sprzedawców, jak i ich klientów, zmieniając sposób, w jaki ludzie kupują i sprzedają produkty online oraz e-usługi.
Poniżej przedstawiono kluczowe korzyści wynikające z handlu elektronicznego przedstawione z obu perspektyw.
Zalety e-commerce dla sprzedawcy:
Zalety e-commerce dla klienta:
E-commerce przynosi znaczące korzyści zarówno dla sprzedawców, jak i klientów, czyniąc handel internetowy bardziej dostępnym, wygodnym i efektywnym. Rozwój technologii i zmieniające się nawyki konsumenckie kontynuują kształtowanie przyszłości handlu elektronicznego, oferując nowe możliwości i wyzwania dla obu stron.
Technologia, która pozwalała na przesyłanie dokumentów pomiędzy firmami, na przykład umów bądź faktur, pojawiła się już w 1970 roku. Same zakupy elektroniczne zostały natomiast wynalezione dopiero w 1979 roku przez Brytyjczyka Michaela Aldricha.
Lata 80. były czasem, kiedy firmy dokonywały realizacji wzajemnych zleceń za pomocą elektronicznej wymiany danych (EDI). Wówczas to połączone ze sobą serwery obu firm przekazywały sobie nawzajem informacje. Te z pozoru banalne rozwiązanie pozwoliło na wyeliminowanie faksu i telefonu z procesu wymiany danych. W latach 80. handel elektroniczny był szeroko wykorzystywany przez takie firmy jak Ford, General Motors czy Nissan.
Zdecydowanie przełomowym rokiem dla e-handlu był rok 1992, kiedy to rząd Stanów Zjednoczonych zniósł ustawowy zakaz użytkowania internetu do celów komercyjnych. Już w 1994 roku zaczęły powstawać pierwsze sklepy internetowe. Początkowo funkcjonowały całkiem inaczej niż dzisiejsze e-sklepy, bowiem zapotrzebowanie na towar składało się telefonicznie, a zamówienie należało potwierdzić e-mailowo. Kolejnym istotnym wydarzeniem w branży e-commerce był moment, w którym to Pizza Hut zaczęła oferować swoim klientom możliwość zamówienia posiłków za pomocą specjalnie stworzonej strony www. Moment ten dał początek rozwojowi coraz to nowych sklepów internetowych.
Określenie e-commerce zostało na stałe wprowadzone do języka branżowego w 1995 roku przez firmę IBM. W skali ogólnoświatowej e-commerce rozpowszechnił się znacznie w 2000 roku i to właśnie od tego roku coraz więcej spółek, zarówno europejskich, jak i amerykańskich, zaczęło prezentować asortyment bądź usługi w internecie.
W Polsce początki e-commerce sięgają roku 1997, kiedy to powstał pierwszy sklep internetowy założony przez firmę Terent. Sklep ten, wzorowany na zagranicznym portalu Amazon.com, szybko zakończył swoją działalność.
W kolejnych latach powstawały następne sklepy internetowe – w 1999 roku sklep Merlin.pl, a następnie Empik.pl. Wraz z końcem lat 90. i na początku nowego tysiąclecia powstawać zaczęły w sieci pierwsze markety oferujące artykuły spożywcze, bazy firm, czy też portale aukcyjne.
Rok 1999 był o tyle istotny dla polskiego e-commerce, bowiem w tym roku poznańska firma stworzyła portal aukcyjny Allegro, będący do dziś najpopularniejszym tego typu serwisem B2C w kraju.
Lata 2000 – 2009 nazywane są złotymi latami polskiego Internetu. To właśnie wtedy nastąpił dynamiczny rozwój sieci online w Polsce. W listopadzie 2009 roku odbyło się pierwsze spotkanie zorganizowane specjalnie dla praktyków e-commerce. Dwa lata później zorganizowano pierwsze targi z branży e-handlu, a w roku 2012 rozdano pierwsze nagrody przyznawane dla podmiotów działających na rynku e-commerce. Obecnie branża handlu elektronicznego cechuje się nieustannym rozwojem i swoimi działaniami dociera do coraz szerszego grona odbiorców.
Dołącz do osób, które rozwijają swój biznes w sieci. Przeskocz konkurencję, dzięki dobrze zaplanowanej strategii SEO. W eCommerceo do każdego projektu podchodzimy w sposób indywidualny – chcemy poznać Twój sklep od podszewki, jeszcze zanim zaczniemy realizować Twoje marzenia
Opowiedz nam o swoich celach biznesowych. Przekaż w nasze ręce e-sklep i zacznij zarabiać.
Informujemy, że Twój brief właśnie do nas trafił. Potrzebujemy chwili, aby dokładnie zapoznać się ze wszystkimi informacjami oraz poznać Twoje potrzeby. Wrócimy do Ciebie w ciągu 24h z analizą Twojego serwisu i przygotowaną propozycją współnych działań. W tym czasie możesz sprawdzić jak zamieniamy nasze pomysły w czyny, poznając sukcesy naszych partnerów.
Przejdź do case studies